Wyniki raportu mogą szokować

Niedawno opublikowany został raport z realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Przeciwdziałania Narkomanii i Uzależnieniom Behawioralnym w Gminie Goleniów za 2022 r. oraz diagnoza w obszarze uzależnień, poszerzona o uzależnienia behawioralne, dotyczącą osób dorosłych oraz dzieci i młodzieży (pisaliśmy o tym TUTAJ). O wynikach i wnioskach zawartych w tych dokumentach rozmawiamy z Mieczysławem. Bździuchem.

- W 2022 roku wg raportu GKRPA zaopiniowaliście 41 wniosków o wydanie pozwolenia na sprzedaż alkoholu na terenie gminy. Czy w Pana ocenie w gminie Goleniów jest za dużo punktów oferujących kupno alkohol?
- Z 41 wniosków o wydanie pozwolenia na sprzedaż alkoholu, zdecydowana większość dotyczyła przedłużenia koncesji. Jeśli chodzi zaś o ilość punktów sprzedających alkohol, to ta liczba mieści się w średnich proporcjach ilości punktów sprzedaży alkoholu do liczby mieszkańców. U nas w gminie jeden punkt sprzedaży alkoholu wypada średnio na 300 mieszkańców i jest to w granicach krajowej normy. Oczywiście, gdybyśmy porównali się do Skandynawii, gdzie jeden punkt przypada na 1000 mieszkańców, to wypadamy słabo.

- A co Pan sądzi o pojawiających się pomysłach zakazu sprzedaży alkoholu w porze nocnej?
- To jest kwestia złożona. Był taki przypadek, że jedna z gmin uchwaliła zakaz sprzedaży w nocy alkoholu i dotyczyło to też stacji paliw. Ta uchwała została uchylona. Kraków również chce tak zrobić i ciekaw jestem, co tego wyjdzie. Planowane zakazy sprzedaży alkoholu mają dotyczyć tylko sklepów, a nie mają dotyczyć lokali i stacji paliw, więc ten pomysł jest trochę martwy. My jako komisja nie występowaliśmy z takim pomysłem, gdyż jesteśmy w stałym kontakcie ze strażą miejską i policją. Nie mamy sygnałów, że przy sklepach nocnych jest nasilenie zakłócania porządku publicznego.

- W raporcie GKRPA z 2022 roku jest mowa o 116 wnioskach kierujących osoby na leczenie odwykowe. Jak to się ma do poprzednich lat i czy pana zdaniem spożycie alkoholu w naszej gminie wzrasta?
- Spożycie alkoholu ogólnie wzrasta. Zauważamy w ostatnim czasie duży wzrost sprzedaży tzw. „małpek”. Mamy w ostatnich latach sporo obcokrajowców i myślę, że oni również przykładają swoją przysłowiową cegiełkę do wzrostu sprzedaży alkoholu.

- Ze 116 wniosków kierujących na leczenie, 62 były z inicjatywy policji, ale 25 skierowań wynikało ze zgłoszeń osób indywidualnych. W pana ocenie jest to sygnał, że w społeczeństwie rośnie świadomość zagrożeń wynikających z uzależnienia?
- Zdecydowanie. Ludzie są bardziej świadomi szkodliwości spożywania alkoholu. Te 25 wniosków od osób fizycznych jest szczególnie wrażliwe. Bo to jest bezpośrednio od osób doznających negatywnych skutków nadużywania alkoholu przez osobę bliską.

- GKRPA w 2022 roku skontrolowała 19 punktów sprzedaży alkoholu. W jednym przypadku złożyliście zawiadomienie do izby administracji skarbowej. Z jakiego powodu?
- Od dwóch lat prowadzimy rozszerzone kontrole. Kontrolujemy nie tylko właściwe oznakowanie punktów sprzedaży alkoholu, ale również sprawdzamy zgodność sprzedaży alkoholu z deklarowaną ilością sprzedaży alkoholu na podstawie dokumentów księgowych. No i w ubiegłym roku w jednym przypadku się to nie zgadzało, więc wystąpiliśmy do izby skarbowej, która już tę sprawę dalej przejęła. Jako ciekawostkę powiem, że w tym roku jestem już w trakcie pisania wniosku zgłoszenia przestępstwa, ale póki co nie mogę więcej nic na ten temat powiedzieć.

- W sprawozdaniu rocznym GKRPA wskazaliście, że rozpoczęliście działania zmierzające do poszerzenia bazy lokalowej. Czy zatem szykuje się przeprowadzka?
- Na działalność profilaktyczną, terapeutyczną i pozarządową w obszarze profilaktyki ma zostać przekazany nam budynek po byłym PGK przy ul. Konopnickiej. W tej chwili wynajmujemy tam dwa lokale, bo tu się nie mieścimy. W szerokim zakresie zwiększyliśmy działalność w obszarze terapii indywidualnej i grupowej. Obecne dwa pomieszczenia terapeutyczne i jedno administracyjne jest niewystarczające. W budynku przy ul. Konopnickiej planujemy siedzibę komisji, ośrodka pomocy rodzinie plus zajęcia terapeutyczne i siedzibę klubu abstynenta. Wola ze strony burmistrza jest, mam nadzieję, że zostanie to zrealizowane.

- Z jakimi uzależnieniami najczęściej obecnie macie do czynienia?
- Najwięcej mamy pacjentów uzależnionych od alkoholu, są uzależnieni od narkotyków. Pojawiają się uzależnienia behawioralne, mamy zakupoholizm, hazard. Mamy współuzależnionych. Taki jest teraz współczesny świat. Otworzyliśmy niedawno punkt konsultacyjny dla rodziców dzieci mających problem z uzależnieniami behawioralnymi. Trudno dziś mówić o jednym uzależnieniu, poradnia jak powstawała 20 lat temu, to nawet narkotyki były sporadyczne, tylko alkohol. Teraz jak widać, jest to całe spektrum problemów.

- Przedstawiciele Uniwersytetu Szczecińskiego opracowali na zlecenie gminy raport o problemie uzależnień w gminie Goleniów wśród dzieci i młodzieży na podstawie przeprowadzonego badania w szkołach podstawowych i średnich. Jakie ma pan pierwsze refleksje na temat tego dokumentu?
- Zaskoczyła mnie diagnoza, że młodzież niepełnoletnia nie ma trudności z zakupem alkoholu. Nie mieliśmy żadnych wcześniej sygnałów, że takie zjawisko ma miejsce. Planujemy, jeśli nie w tym roku to na początku przyszłego roku zorganizować szkolenie ze specjalistami. Poza tym nie planowaliśmy dotychczas działań na zasadzie „kontrolowanego” zakupu, ale po tych wynikach zacząłem się nad tym zastanawiać.

- Jak uszczelnić ten system?
- Tu zawodzi człowiek. Niektóre osoby tracą czujność, nie wiedzą, czym naprawdę grozi takie sprzedawanie nieletniemu alkoholu. Bo on zaczyna się od zakupu dwóch piw, później są cztery, a później już jest problem uzależnienia.

- Inicjacja alkoholowa w gminie Goleniów najczęściej następuje w wieku 13 lat. Jakby Pan to skomentował?
- Warto dodać tutaj jeszcze jedną informację z tego raportu. Gdzie następuje najczęściej ta inicjacja alkoholowa? Raport wskazuje, że w rodzinie i to jest szok! Dlaczego? Rodzic myśli, że jako poda alkohol dziecku, to ono nie będzie już piło poza domem? Jak posmakuje w domu, będzie sięgał po alkohol poza domem. Tu ważna jest rola szkoły, gdzie mogłyby być realizowane rekomendowane programy profilaktyczne dla rodziców.

- W raporcie badający wskazują, że najczęściej dzieci czas wolny spędzają, korzystając z technologii i dostępnych aplikacji tj. FB, TikTok, YT itp. Na drugim miejscy są gry w smartfonie, a dopiero na trzecim boisko, znajomi, aktywność na powietrzu. Czy u nas jest już notowany wzrost problemów uzależnienia od social mediów i smartfonów?
- Biorąc pod uwagę niewielkie zainteresowanie otwartym przez nas punktem konsultacyjnym dla rodziców dzieci mających problem z uzależnieniami behawioralnymi, świadczyłoby to, że problemu nie ma. Rzeczywistość jest jednak inna. Wszyscy widzimy, że problem ten jest. Ważna jest rola rodziców. To rodzice muszą obserwować i odpowiednio wcześnie reagować, my jesteśmy przygotowani na taki problem. Będziemy chcieli dalej propagować naszą działalność, by rodzice wiedzieli, że mogą u nas znaleźć wsparcie.