15 osób dziś odbierze sobie życie. Jak zadbać o zdrowie psychiczne od najmłodszych lat?

10 września obchodzony jest Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. Celem tego dnia jest zwiększenie społecznej świadomości na temat problemu samobójstw oraz zapewnienie wsparcia psychologicznego osobom w kryzysie.

Jak mówi Jacek Pawłowski, psycholog, suicydolog, koordynator Oddziału Dziennego Psychiatrycznego w Gryficach, niestety osób odbierających sobie życie jest coraz więcej.

- Jestem psychologiem od wielu lat, ale tematyka suicydologii zaczęła mnie interesować, ponieważ coraz częściej do mojego gabinetu trafiają osoby z myślami rezygnacyjnymi, niechęcią do życia czy po próbach samobójczych – tłumaczy psycholog.

- Na dzień dzisiejszy statystyki mówią, że rocznie w Polsce odbiera sobie życie między 5500 a 6000 osób. Choć i tak uważam, że te liczby są zaniżone. Skala wiekowa jest bardzo różna. Statystyką zajmuje się Główny Urząd Statystyczny i Komenda Główna Policji. Najmłodsza osoba, która odebrała sobie życie w naszym kraju, to 9-letni chłopiec – dodaje nasz rozmówca.

- Te statystyki rzeczywiście budzą niepokój. Na studiach słyszałem, że w ciągu roku w Polsce więcej osób odbiera sobie życie niż ginie w wypadkach samochodowych. A przecież codziennie słyszymy o jakimś wypadku, a tymczasem wiele osób umiera w ciszy – kontynuuje Jacek Pawłowski.

- Aby zrozumieć, co czują osoby chcące odebrać sobie życie, podam tu przykład wybitnej suicydolog Halszki Witkowskiej. Pomyślmy sobie o pięciu rzeczach, które bardzo w życiu kochamy. To teraz wyobraźmy sobie, że w ciągu kilku miesięcy wszystkie te rzeczy tracimy; ginie ukochana osoba, tracimy pracę, tracimy pieniądze, hobby schodzi na boczny tor. Dzieje się wtedy efekt domina, który może spowodować uruchomienie w organizmie właśnie takich mechanizmów – wyjaśnia suicydolog.

Rośnie także liczba prób samobójczych. Często są to osoby młode, poniżej 18. roku życia.

- Patrząc z perspektywy ubiegłego roku, te liczby się utrzymują na tym samym poziomie. Ale zwiększyła się liczba prób samobójczych. Jest to niepokojące. Pracując w gryfickim szpitalu, również mam możliwość konsultacji na oddziale dziecięcym i są tutaj osoby najczęściej poniżej 18. roku życia, właśnie po próbach samobójczych – mówi Jacek Pawłowski.

- Na nasz stan psychiczny może wpływać wiele wątków. Wielokrotnie słyszę, że młode osoby mówią mi, że życie jest trudne, że doświadczyło ich cierpienie i obawiają się, co ich w życiu jeszcze spotka. Mogą na to wpływać relacje z rówieśnikami, rodzicami, ale nie tylko. Wpływa na to też świat wirtualny, gdzie dzieci spotykają się z wieloma negatywnymi bodźcami. Jak my dorośli czujemy się po godzinie używania telefonu bez przerwy? A co dopiero dziecko? Do tego dochodzi porównywanie się z innymi: „inni mają lepiej, inni są szczęśliwsi” – tłumaczy nasz rozmówca.

„To my, rodzice, jesteśmy pierwszymi psychologami dla naszych dzieci”

- Uważam, że żyjemy naprawdę w fajnych czasach. Mamy wszystko na wyciągnięcie ręki. Możemy jeździć, latać po świecie, rozwijać swoje pasje i wiele więcej. Rzeczywiście moje pokolenie może to bardziej odczuwać, bo mamy jakieś odniesienie, a obecnie młodzi ludzie nieco inaczej funkcjonują i nie potrafią cieszyć się z małych rzeczy. Bo nikt ich niestety tego też nie uczy. Dlatego podkreślam, drodzy rodzice. To my jesteśmy pierwszymi psychologami naszych dzieci. My powinniśmy rozpoznawać emocje naszych dzieci. A przede wszystkim z nimi rozmawiać. Zjedzmy razem śniadanie czy kolację. Wyjdźmy razem na spacer. To niezwykle wpływa na tego młodego człowieka – podkreśla psycholog.

Dbajmy o swoją głowę

- Każdy z nas dba o swój wygląd. Myjemy zęby, czeszemy włosy, ładnie się ubieramy. Ale zapominamy o higienie zdrowia psychicznego. Nasza głowa to nasze centrum dowodzenia. Głowy nie przeszczepimy. Dbajmy o tę głowę od najmłodszych lat. I bądźmy dla siebie człowiekiem w człowieku, tego najbardziej mi brakuje w dzisiejszym świecie – powiedział Jacek Pawłowski.

Poniżej ważne numery telefonów dla osób będących w kryzysie emocjonalnym:

• 800 702 222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
• 800 121 212 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
• 800 120 002 – Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie ,,Niebieska Linia"
• 116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
• 116 123 – Kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych